Chùm thơ về người Lính

Chùm thơ về người lính

 
BBT: Có lẽ trong tâm thức những người yêu thơ vẫn còn nhớ những câu thơ của Huy Cận:

 Đững vững chãi bốn ngàn năm sừng sững
Lưng đeo gươm tay mềm mại bút hoa
Sống hiên ngang vẫn nhân ái chan hòa.."
 

   Những câu thơ ấy đã đánh thức trong mỗi chúng ta những suy cảm về dân tộc Việt Nam- về một dân tộc vừa hào hùng vừa hào hoa. Và một trong những con người làm nên khúc tráng ca cho dân tộc ta là những người lính.
   Trong thế kỉ XX, ít có dân tộc nào như dân tộc Việt Nam phải đương đầu với những đế quốc hùng mạnh nhất thế giới. Để chiến thắng kẻ thù, không còn sự lựa chọn nào khác, chúng ta sẵn sàng chấp nhận hi sinh tất cả vì chân lí”Không có gì quý hơn độc lập tự do”. Trong hoàn cảnh lịch sử ấy, một cách thật tự nhiên, hình ảnh người lính trở thành một hình ảnh nổi bật nhất trong âm nhạc, thơ ca. Và cũng thật tự nhiên, hình ảnh người lính là biểu tượng cho vẻ đẹp cao cả, là biểu tượng về một dân tộc bền gan vững chí trước thử thách sống còn. Hơn nửa thế kỉ trôi qua, từ những ngày đầu trường kì chống Pháp đến nay, việc khám phá vẻ đẹp của người lính là niềm thôi thúc với nhiều người cầm bút.
   Nhân dịp kỉ niệm ngày Thành lập QĐND và Ngày hội QPTD chúng tôi xin trân trọng gửi tới quý độc giả, quý thầy cô và các em những vần thơ hay về người lính.Cho dù chưa thật đủ đầy nhưng cũng sẽ giúp chúng ta hiểu thêm về sự cống hiến, sự hi sinh của những người lính- những con người luôn sóng với lí tưởng " Khi Tổ Quốc cần họ biết sống xa nhau..."
 

Tây Tiến

                     Quang Dũng
 
Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi
 
Nhớ về rừng núi nhớ chơi vơi
 
Sài Khao sương lấp đoàn quân mỏi
 
Mường Lát hoa về trong đêm hơi
 
Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm
 
Heo hút cồn mây súng ngửi trời
 
Ngàn thước lên cao ngàn thước xuống
 
Nhà ai Pha Luông mưa xa khơi
 
Anh bạn dãi dầu không bước nữa
 
Gục lên súng mũ bỏ quên đời
 
Chiều chiều oai linh thác gầm thét
 
Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người
 
Nhớ ôi Tây Tiến cơm lên khói
 
Mai Châu mùa em thơm nếp xôi
 
 
Doanh trại bừng lên hội đuốc hoa
 
Kìa em xiêm áo tự bao giờ
 
Khèn lên man điệu nàng e ấp
 
Nhạc về Viên Chăn xây hồn thơ
 
 
Người đi Châu Mộc chiều sương ấy
 
Có thấy hồn lau nẻo bến bờ
 
Có nhớ dáng người trên độc mộc
 
Trôi dòng nước lũ hoa đong đưa
 
 
Tây Tiến đoàn binh không mọc tóc
 
Quân xanh màu lá dữ oai hùm
 
Mắt trừng gửi mộng qua biên giới
 
Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm
 
 
Rải rác biên cương mồ viễn xứ
 
Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh
 
Áo bào thay chiếu anh về đất
 
Sông Mã gầm lên khúc độc hành
 
 
Tây Tiến người đi không hẹn ước
 
Đường lên thăm thẳm một chia phôi
 
Ai lên Tây Tiến mùa xuân ấy
 
Hồn về Sầm Nứa chẳng về xuôi
 
(Phù Lưu Chanh 1948- )

 Đồng chí

      - Chính Hữu-

Quê hương anh nước mặn đồng chua
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá
Anh với tôi đôi người xa lạ
Tự phương trời chẳng hẹn quen nhau
Súng bên súng, đầu sát bên đầu
Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ
Đồng chí!
Ruộng nương anh gửi bạn thân cày
Gian nhà không, mặc kệ gió lung lay
Giếng nước gối đa nhớ người ra lính
Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh
Sốt run người vầng trán ướt mồ hôi
Áo anh rách vai
Quần tôi có vài mảnh vá
Miệng cười buốt giá, chân không giày
Thương nhau tay nắm lấy bàn tay.
Đêm nay rừng hoang sương muối
Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới
Đầu súng trăng treo.
 
 
Cuộc chia li màu đỏ

-  Nguyễn Mỹ

Ðó là cuộc chia ly chói ngời sắc đỏ
Tươi như cánh nhạn lai sắc hồng
Trưa một ngày sắp ngả sang đông
Thu, bỗng nắng vàng lên rực rỡ

Tôi nhìn thấy một cô áo đỏ
Tiễn đưa chồng trong nắng vườn hoa
Chồng của cô sắp sửa đi xa
Cùng đi với nhiều đồng chí nữa

Chiếc áo đỏ rực như than lửa
Cháy không nguôi trước cảnh chia ly
Vườn cây xanh và chiếc nón trắng kia
Không giấu nổi tình yêu cô rực cháy.
Không che được nước mắt cô đã chảy
Những giọt lonh lanh nóng bỏng sáng ngời
Chảy trên bình minh đang hé giữa làn môi
Và rạng đông đang bừng trên nét mặt
- Một rạng đông với màu hồng ngọc

Cây si xanh gọi họ đến ngồi
Trong bóng rợp của mình, nói tới ngày mai
Ngày mai sẽ là ngày sum họp
Ðã toả sáng những tâm hồn cao đẹp!
Nắng vẫn còn ngời trên những lá cây si
Và người chồng ấy đã ra đi...

Cả vườn hoa đã ngập tràn nắng xế
Những cánh hoa đỏ vẫn còn rung nhè nhẹ
Gió nói tôi nghe những tiếng thì thào
"Khi tổ quốc cần, họ biết sống xa nhau..."

Tôi biết cái màu đỏ ấy
Cái màu đỏ như cái màu đỏ ấy
Sẽ là bông hoa chuối đỏ tươi
Trên đỉnh dốc cao vẫy gọi đoàn người
Sẽ là ánh lửa hồng trên bếp
Một làng xa giữa đêm gió rét...
Nghĩa là màu đỏ ấy theo đi
Như không hề có cuộc chia ly...

(9-1964)

 
Dáng đứng Việt Nam
- Lê Anh Xuân-

Anh ngã xuống đường băng Tân Sơn Nhất
Nhưng Anh gượng đứng lên tì súng trên xác trực thăng
Và Anh chết trong khi đang đứng bắn
Máu Anh phun theo lửa đạn cầu vồng.
Chợt thấy anh, giặc hốt hoảng xin hàng
Có thằng sụp xuống chân Anh tránh đạn
Bởi Anh chết rồi nhưng lòng dũng cảm
Vẫn đứng đoàng hoàng nổ súng tiến công
Anh tên gì hỡi Anh yêu quý
Anh vẫn đứng lặng im như bức tường đồng
Như đôi dép dưới chân Anh dẫm lên bao xác Mỹ
Mà vẫn một màu bình dị, sáng trong
Không một tấm hình, không một dòng địa chỉ
Anh chẳng để lại gì cho Anh trước lúc lên đường
Chỉ để lại dáng đứng Việt Nam tạc vào thế kỷ:
Anh là chiến sỹ giải phóng quân.
Tên Anh đã thành tên đất nước
Ôi anh Giải phóng quân!
Từ dáng đứng của Anh giữa đường băng Tân Sơn Nhất
Tổ quốc bay lên bát ngát mùa xuân.

(3-1968)
 
Lá đỏ

-Nguyễn Đình Thi

Gặp em trên cao lộng gió
Rừng lạ ào ào lá đỏ

Em đứng bên đường như quê hương
Vai ác bạc quàng súng trường.

Ðoàn quân vẫn đi vội vã
Bụi Trường Sơn nhoà trời lửa.

Chào em, em gái tiền phương
Hẹn gặp nhau nhé giữa Sài Gòn.

Em vẫy cười đôi mắt trong.

(Trường Sơn, 12/1974)
 
 
Viếng bạn
 
- Hoàng Lộc -

Hôm qua còn theo anh
Đi ra đường quốc lộ
Hôm nay đã chặt cành
Đắp cho người dưới mộ

Đứa nào bắn anh đó
Súng nào nhằm trúng anh
Khôn thiêng xin chỉ mặt
Gọi tên nó ra anh!

Tên nó là đế quốc
Tên nó là thực dân
Nó là thằng thổ phỉ
Hay là đứa Việt gian?

Khóc anh không nước mắt
Mà lòng đau như thắt
Gọi anh chửa thành lời
Mà hàm răng dính chặt.

Ở đây không gỗ ván
Vùi anh trong tấm chăn.
Của đồng bào Cửa Ngăn
Tặng tôi ngày phân tán.

Mai mốt bên cửa rừng
Anh có nghe súng nổ
Là chúng tôi đang cố
Tiêu diệt kẻ thù chung.
 
 
Núi đôi

- Vũ Cao-

Bảy năm về trước, em mười bảy
Anh mới đôi mươi, trẻ nhất làng
Xuân Dục, Đoài Đông hai cánh lúa
Bữa thì em tới, bữa anh sang

Lối ta đi giữa hai sườn núi
Đôi ngọn nên làng gọi núi Đôi
Em vẫn đùa anh: sao khéo thế
Núi chồng núi vợ đứng song đôi!

Bỗng cuối mùa chiêm quân giặc tới
Ngơ chùa cháy đỏ những thân cau
Mới ngỏ lời thôi, đành lỗi hẹn
Đâu ngờ từ đó bặt tin nhau.

Anh vào bộ đội, lên Đông Bắc
Chiến đấu quên mình năm lại năm
Mấy bận dân công về lại hỏi
Ai người Xuân Dục, núi Đôi chăng ?

Anh nghĩ, quê ta giặc chiếm rồi
Trăm nghìn căm uất bao giờ nguôi
Mỗi tin súng nổ vành đai địch
Sương trắng người đi lại nhớ người.

Đồng đội có nhau thường nhắc nhở
Trung du làng nước vẫn chờ trông
Núi Đôi bốt dựng kề ba xóm
Em vẫn đi về những bến sông ?

Náo nức bao nhiêu ngày trở lại
Lệnh trên ngừng bắn, anh về xuôi
Hành quân qua tắt đường sang huyện
Anh ghé thăm nhà, thăm núi Đôi.

Mới tới đầu ao, tin sét đánh
Giặt giết em rồi, dưới gốc thông
Giữa đêm bộ đội vây đồn Thửa
Em sống trung thành, chết thủy chung!

Anh ngước nhìn lên hai dốc núi
Hàng thông bờ có con đường quen.
Nắng lụi bỗng dưng mờ bóng khói
Núi vẫn đôi mà anh mất em!

Dân chợ Phù Linh ai cũng bảo:
Em còn trẻ lắm, nhất làng trong;
Mấy năm cô ấy làm du kích
Không hiểu vì sao chẳng lấy chồng ?

Từ núi qua thôn, dường nghẽn lối
Xuân Dục, Đoài Đông cỏ ngút đầy
Sân biến thành ao, nhà đổ cháy
Ngổn ngang bờ bụi cánh dơi bay

Cha mẹ đưa nhau về nhận đất
Tóc bạc thương từ mỗi gốc cau
Nứa gianh nửa mái lều che tạm
Sương nắng khuây dần chuyện xót đau.

Anh nghe có tiếng người qua chợ:
Ta gắng: mùa sau lúa sẽ nhiều
Ruộng thấm mồ hôi từng nhát cuốc
Làng ta rồi đẹp biết bao nhiêu!

Nhưng núi còn kia, anh vẫn nhớ.
Oán thù còn đó, anh còn đây
Ở đâu cô gái làng Xuân Dục
Đã chết vì dân giữa đất này!

Ai viết tên em thành liệt sĩ
Bên những hàng bia trắng giữa đồng
Nhớ nhau anh gọi em:đồng chí
Một tấm lòng trong vạn tấm lòng.

Anh đi bộ đội sao trên mũ
Mãi mãi là sao sáng dẫn đường
Em sẽ là hoa trên đỉnh núi
Bốn mùa thơm mãi cánh hoa thơm.
 
 
 
THƠ TÌNH NGƯỜI LÍNH BIỂN

-Trần Đăng Khoa-

Anh ra khơi

Mây treo ngang trời những cánh buồm trắng

Phút chia tay, anh dạo trên bến cảng

Biển một bên và em một bên.

Biển ồn ào, em lại dịu êm

Em vừa nói câu chi rồi mỉm cười lặng lẽ

Anh như con tàu, lắng sóng từ hai phía

Biển một bên và em một bên

Ngày mai, ngày mai khi thành phố lên đèn

Tàu anh buông neo dưới chùm sao xa lắc

Thăm thẳm nước trôi, nhưng anh không cô độc

Biển một bên và em một bên.

Đất nước gian lao chưa bao giờ bình yên

Bão thổi chưa ngừng trong những vành tang trắng

Anh đứng gác. Trời khuya. Đảo vắng

Biển một bên và em một bên.

Vòm trời kia có thể sẽ không em

Không hiểu nữa. Chỉ còn anh với cỏ

Cho dù thế thì anh vẫn nhớ

Biển một bên và em một bên...
 
 

Ngã ba không có ngã ba
 
Phan Xuân Hạt
 
Ngã ba mà không có ngã ba
Là ngã ba Đồng Lộc
Chiến đấu ở đây vô cùng khốc liệt
Vì một ngã đường vào chiến trường xa…

Mười cô gái: mười pho huyền thoại
Rất hồn nhiên yêu hoa cải hoa cà
Từng đố nhau và thức khuy tranh cãi
Hoa cải, hoa cà sao gạt khỏi loài hoa?

Vào chiến đấu là những Nữ Oa
Không vá trời mà mở đường vá đất
Hố bom chen dày, chồng chất
Bom gỡ rồi, đường mở tiễn xe qua

Mười cô gái tên vô cùng bình dị
Như quê hương: Cúc, Nhỏ, Hợi, Tần…
Mang Hồng Lĩnh, Lam Giang đi đánh Mỹ
Nên hy sinh không giây phút ngại ngần

Và nghĩa trang bên ngã ba Đồng Lộc
Đội hình mười cô, mộ đứng thẳng hàng
Đêm đêm, mười ngọn đèn không tắt
Dõi một đường đi, tư thế sẵn sàng

Ngã ba mà không có ngã ba
Là ngã ba Đồng Lộc
Đây không có một ngã đường nào khác
Chỉ một ngã đường đẹp nhất quê ta…